Bijgewerkt op 25 augustus, 2022
De Togian Islands behoren tot de mooiste eilanden van Indonesië, en dat is nogal wat met ruim 17.000 eilanden. Toch komen hier maar weinig mensen. Dat is niet omdat ze het niet mooi genoeg vinden, maar omdat het een behoorlijke onderneming is om bij de Togian Islands te komen. Maar geloof ons, het is de moeite meer dan waard! De lange reis ben je zo vergeten!
- Back to basic
- Het leven op de eilanden
- 10x doen op deze eilanden
- Kadidiri & Bolilanga Island
- Hoe kom je er?
- Overnachten
- Beste reistijd
Togian Islands; back to basic
De Togian Islands is een eilandengroep in de Tomini Bay midden in Sulawesi. Je vindt er prachtige witte stranden, palmbomen met gekleurde hangmatjes, heerlijk verse vis, indrukwekkende bossen, helder blauw water en schitterend koraal.
De eilanden zijn niet groot en op de meeste eilandjes zijn er maar een handvol hostels waar je kunt overnachten.
Het is de ideale plek om te relaxen aan het strand als je op Sulawesi bent. Je vindt hier geen Full Moon Parties, geen vervelende straatverkopers en geen toeterende brommers of auto’s. Het is een oase van rust hier.
TIP ♥ – je kunt op de Togian Islands NIET pinnen dus neem voldoende cash mee. Zeker als je wil gaan snorkelen of duiken.
Het leven op de Togians
De Togian Islands bestaan uit verschillende eilandjes waarvan Batu Daka, Togian en Talata Koh de drie grootste zijn. Verderop liggen nog Walea Kodi en Walea Bahi. Er zijn een aantal ‘Island Resorts’ waar je kunt verblijven.
Dorpen zijn het nauwelijks te noemen aangezien er alleen maar hostels staan. Wij sliepen vlak bij Bomba op Batu Daka, maar je kunt ook overnachten op Katupat op Togian.
Terug in de tijd
Wegen zijn er niet, evenals voertuigen. En dit is juist de charme van de eilandjes. Er zijn geen dure resorts en je komt er geen dronken toeristen tegen, want een heftige party-scene vind je hier niet.
Het enige wat in de buurt komt is het populaire Kadidiri waar aan het strand altijd wat te beleven is in de vorm van kampvuurtjes en gezellig biertjes drinken.
Togian Island is niet te vergelijken met de Gili eilanden. Er is hier vrij weinig tot niets. Eten en drinken doe je voornamelijk in je resort. Alleen Paradise en Black Marlin hebben een klein winkeltje waar je snacks en sigaretten kunt kopen.
10x doen op de Togian Islands
De meeste reizigers komen naar deze eilanden om te genieten van de tropische stranden en het kristalheldere water. Daarnaast kun je hier goed duiken dus er zitten ook een aantal duikscholen. Toch is het niet alleen maar zon, zee, strand en chillen wat je hier kunt doen. Er is zeker wel het een en ander te doen. Sterker nog, je kunt je hier makkelijk een aantal dagen vermaken.
#1 Ontdek Mariona Lake waar kwallen niet steken
Hou je van de zee, maar vind je stekende kwallen niks? Dan is Togian jouw redder in nood. Het Mariona meer is een van de hoogtepunten van de Togian eilanden. Duizenden jaren geleden werd het meer afgesloten van de zee.
De evolutie deed de rest met als resultaat dat je hier steekloze kwallen hebt!
In Indonesië vind je ze alleen in Kakaban, Misool en Mariona Lake in Togian. De roze, blauwe spookachtige beestjes kun je gewoon oppakken. Het is een van de leukste plekken om te snorkelen en een fantastische plek om je GoPro te testen!
#2 Beklim de Una Una vulkaan
Je hebt er een vulkaan. De Una Una Volcano ligt niet op Togean Island, maar op Pulau Una, een eilandje voor Togian. Verwacht geen Rinjani taferelen, deze vulkaan is ‘maar’ 500 meter hoog.
De wandeling naar de krater duurt zo’n twee uur en er zijn twee routes omhoog. Het uitzicht vanaf de top is prachtig met uitzicht op de zee en alle omliggende eilandjes.
TIP ♥ – je vindt de vulkaan hier. Een privéboot van Wakai (Togian) naar Una Una kost 600.000 IDR (max. 8 personen). De ferry vaart op dinsdag, vrijdag en zondag en kost 30.000 IDR p.p.
#3 Zoek een mooi plekje op voor de zonsondergang
Eigenlijk hoef je niet heel ver te zoeken. Je kunt gewoon bij je accommodatie blijven zitten en je ziet de hemel vanzelf oranje-roze kleuren. Wij hebben de zon onder zien gaan in Bomba, op Batu Daka.
Een zonsondergang is altijd speciaal als je op een afgelegen tropische eiland zit. Wat is er nu beter dan met een biertje of cocktail in je hangmat liggen en zien hoe de zon onder gaat?
#4 Ga naar de waterval in Wakai
De grootste plek op de Togian eilanden is de kleine vissershaven van Wakai. Veerboten vertrekken van hier naar het eiland Kadidiri en Bolilanga, daarover later meer. Op een paar kilometer van de stad ligt een kleine waterval.
Niet super spectaculair, maar een leuke plek voor een wandeling als je wat tijd wil verdrijven. Vraag even rond waar het is. Locals brengen je er graag heen.
#5 Chillen op het strand
Aan stranden geen gebrek op de Togian eilanden. Het maakt in principe niet zo heel veel uit waar je heen gaat, overal zijn de stranden mooi en ongerept. En nog belangrijker, rustig!
Het is een verademing om hier te komen als je ook op Bali of Lombok bent geweest, zo rustig is het. Een van de mooiste stranden van de Togian eilanden is Karina Beach. Een groot en rustig strand.
TIP ♥ – om eindeloos zoeken te voorkomen; Karina Beach ligt hier.
#6 Duiken bij Una-Una Island
Una Una Islands, of Pulau Una Una is een van de mooiste eilanden in deze regio die vooral bekend staat vanwege het onaangetaste koraal. Er wordt hier namelijk (nog) niet met dynamiet gevist. Pulau Una-Una is een afgelegen eiland grenzend aan het Togian National Park dichtbij Kadidiri-eiland, een wereldberoemde duikstek.
TIP ♥ – er zijn twee dive resorts waaronder Pristine Paradise
#7 Pak een boot in het midden van de nacht en zie lichtgevend plankton
Helaas hebben we het zelf niet gezien hier. We hebben het wel gezien (en in gezwommen!) in Port Barton in de Filipijnen en geloof ons; het is echt magisch. Een van de mooiste dingen die we hebben gezien!
Het is alsof je tussen hele kleine sterren zwemt.
We hebben gehoord dat je bij Fadhila Cottage met een bootje de zee op kunt varen en hier met plankton kan zwemmen. Zelf hebben we het niet gedaan, we hoorden er later pas van, maar mocht je hier zijn vraag het na! Het is echt de moeite waard.
#8 Overnachten op een onbewoond eiland
Een van de leukste dingen om te doen; slapen op een onbewoond eiland. We hebben het een paar keer gedaan in Azië en het is fantastisch! Je hebt het hele eiland voor jezelf (of je groep).
Het is gezellig, je slaapt heerlijk en ’s nachts kun je zwemmen (misschien wel met lichtgevend plankton!). Het is makkelijk te regelen. Vraag een local met een boot om je naar een eiland te brengen (en er zijn er veel). Vraag natuurlijk ook of ze je de volgende dag weer terug brengen 🙂 .
#9 Ga naar een van de dorpen
Er wonen ongeveer 25.000 mensen op de Togian eilanden en de meeste wonen op de drie grootste eilanden Batudaka, Togian en Talata Koh. De Bajau mensen leven in traditionele dorpen die zijn gebouwd op palen over de koraalriffen.
Ze zijn dan ook vaak vissers. Ze verdienen geld door hun vangst te verkopen. Het is best leuk om er heen te gaan en te zien hoe het leven zich afspeelt.
Wist je dat locals hier makkelijk 20 meter diep kunnen duiken zonder uitrusting!
#10 Een van de meest populaire activiteiten; een duikles
Hoewel de populairste activiteit vooral bestaat uit het chillen in je hangmat kan je op de Togian Islands heel goed duiken en snorkelen. De zee rondom de eilanden (de Teluk Tomini zee) heeft het zwaar gehad toen hier met dynamiet gevist werd.
Sinds dat verboden is, is ook het koraal weer tot leven gekomen en is de onderwater wereld rondom de Togian Islands net zo indrukwekkend als de wereld boven water.
Er zijn veel duikscholen waar je duiklessen kan nemen. Bijna elk hostel biedt wel iets aan en zo niet dan weten ze waar er wel scholen zitten. Hou er wel rekening mee dat het duiken hier behoorlijk duur is.
Als je gaat duiken kom je onderwater een aantal mooie dieren tegen zoals schildpadden, haaien, octopussen en uiteraard een hoop gekleurde tropische vissen.
TIP ♥ – prijzen voor een duikles verschillen, maar in Bomba betaal je zo’n 450.000 IDR p.p. (€28) voor één ‘fun dive’.
Kadidiri & Bolilanga Island
De Togian eilanden zijn prachtig, maar er liggen nog twee pareltjes in de buurt; Kadidiri en Bolilanga Island. Beide zijn prima bereikbaar en je kunt er overnachten. Je zit dan op écht tropische paradijs.
Kadidiri Island
Op slechts 30 minuten van Wakai vind je het kleine eiland Kadidiri. Naast het witte zandstrand en het heldere water heeft Kadidiri ook andere dingen te bieden. Zo heb je bijvoorbeeld de indrukwekkende onderwaterwereld.
Perfect voor degenen die van snorkelen houden. Je kunt zo de gekleurde vissen zien zwemmen die proberen te schuilen achter het koraal. Het is een echt onderwaterparadijs. Er zijn ook verschillende duikplekken, waaronder een aantal Night Spots.
TIP ♥ – Kadidiri Paradise is het enige resort hier.
Hoe kom je er
Om dit eiland te bereiken kun je een veerboot nemen vanuit Ampana die naar Wakai, Bomba en Kadidiri Island vaart. Het tarief is 30.000 tot 50.000 IDR p.p. per en het duurt vijf uur Enige probleem; soms vaart de boot alleen naar Wakai.
Als je al op de Togian Islands bent kun je een boot nemen vanuit Wakai. Duurt 30 minuten en kost 25.000 IDR.
Bolilanga Island
Als Kadidiri niet jouw ding is, kun je naar het kleine eiland Bolilanga. De enige plek om hier te slapen is Bolilanga Island Resort, een mooie plek met bungalows aan strand. Duikers komen hier niet (er komen überhaupt weinig mensen hier), maar als je wilt snorkelen, vissen of gewoon luieren op het strand, is dit DE plek.
Hoe kom je er?
Het is niet gemakkelijk om op de Togian Islands te komen. Je zal half Sulawesi door moeten om richting Ampana te komen.
Met de bus van Makassar via Rantepao en Tentena naar Ampana
Er van uitgaande dat je in Makassar aan komt, zul je eerst naar Rantepao moeten. Het is een aardige reis, maar als je deze stappen volgt moet het goed komen!
- Rreis van Makassar naar Rantepao – 110.000 tot 220.000 IDR| 9 uur.
- Probeer wel van tevoren te boeken, zeker in juli en augustus.
- Overnacht in Rantepao
- Reis de volgende dag naar Tentena – 130.000 IDR |10 uur.
- Reis van Tentena nog 2 uur naar Poso – 38.000 IDR
- Overnacht in Poso
- Neem de bus naar Ampana – 75.000 IDR | 5 uur rijden.
Het nadeel is dat je 3 dagen onderweg bent en vanaf Ampana zijn er geen standaard vaartijden van boten. Je vaart gewoon mee met een boot die toevallig die kant op gaat om spullen te brengen (die wel regelmatig gaan). Ook prijzen kunnen daarom heel erg variëren.
Wij betaalden ongeveer €1 per persoon voor de oversteek.
Met het vliegtuig via Ampana en Palu
Je kunt ook met het vliegtuig een deel van deze reis afleggen. Kost natuurlijk wel iets meer.
Makassar naar Ampana (Tanjung Api)
Een andere optie (helaas niet sneller) is om van Makassar naar Ampana te vliegen, of eigenlijk Tanjung Api, vlak bij Ampana. Check de website www.tiket.com voor meer info en prijzen.
Het nadeel is dat er geen direct vluchten zijn vanaf Makassar naar Ampana en dat de reistijden enorm lang zijn. Je hebt namelijk lange tussenstops.
Via Palu
Een andere optie is om van Makassar naar Palu te vliegen. Dit is een directe vlucht van een uur (rond de €50). Vanaf hier vlieg je naar Ampana, waar de boot vertrekt (€39). Helaas zijn vluchttijden heel erg random en dit vergt hele goede planning.
Deze vluchten zijn op internet helaas nog niet ‘verbonden’ dus moet je ze los boeken.
Palu naar Ampana met de bus
Als je geen aansluitende vlucht kunt vinden van Palu naar Ampana kun je ook met de minivan van Palu naar Ampana, waar de boot vertrekt. Deze gaan dagelijks om 10:00 uur en 17:00 uur (8 personen) en kost 150.000 IDR p.p. De minivan doet er wel 12 uur over.
Met het vliegtuig via Gorontalo
Een handige tip van reiziger Erik. Je kunt ook naar Gorontalo vliegen in Noord Celebes (zie Google Maps). Je kunt hier direct heen vliegen vanaf meerdere vliegvelden in Indonesië. Vanaf hier kun je de nachtferry nemen van Tuna Tomini.
TIP ♥ – de tickets voor de nachtferry van Tuna Tomini kosten €7 p.p. voor business class
Overnachten op de Togian Islands
De meeste accommodatie bestaat uit bungalows aan het strand. Er is voornamelijk budget accommodatie, maar dat betekent niet dat het heel goedkoop is. Voor een hutje aan het strand ben je in het hoogseizoen al snel €35 per nacht per persoon kwijt.
Dit is wel inclusief 3 maaltijden en gratis thee of koffie voor de hele dag.
Dit is niet om toeristen uit te buiten, dit komt vooral doordat alles geïmporteerd moet worden naar de Togian Islands. Omdat je niet kan pinnen is het verstandig om drinken (waterflessen) en snacks mee te nemen omdat dat op de Togian Islands behoorlijk prijzig is. Je kan het uiteraard ook gewoon kopen bij je accommodatie.
Bomba
Wij sliepen zelf in Bomba, op Batu Daka. Het nadeel is dat er weinig accommodatie via internet te boeken is. Daarnaast zit accommodatie in het hoogseizoen snel vol. Reserveer van tevoren (telefonisch) je accommodatie!
TIP ♥ – een van de weinige hotels die wel via internet te boeken is, is Kadidiri Paradise (en betaalbaar!)
Beste reistijd
Er kan het hele jaar door gedoken worden bij de Togische eilanden. De maanden maart tot en met december worden over het algemeen beschouwd als de beste tijd om hier te duiken aangezien dit het droge seizoen is, maar buiten deze maanden zijn de omstandigheden vaak uitstekend.
Juli tot september zijn over het algemeen het koelste maanden.
Hoihoi,
Mijn vriend en ik gan maart 2024 naar Sulawesi en dus zéker ook naar de Togian Islands! Nou zijn wij van plan om vanuit Gorontalo naar Wakai te gaan. Alleen ik las dat de boot maar 2x per week vertrekt naar Wakai en andersom. Weet jij hier meer over?
Groetjes Sanne
Sorry, mijn laatste post klopt niet. Vluchten naar Poso zijn ook opgeschort. Zie https://metrosulawesi.id/2022/08/27/wings-air-stop-rute-poso-makassar/
Bedankt voor alle info. Even een update, na veel gezoek lijkt het erop dat er op dit moment geen enkele vlucht naar en van Ampana airport gaat. Mijn vriendin en ik gaan maart 2024 naar Sulawesi. We hopen het tot aan Togean islands te redden. Als je via Ampana wilt en zo snel mogelijk dan is vliegen op Poso airport (Kasiguncu Airport) de snelste optie. Die zie ik er niet tussenstaan op deze pagina. Meerdere vluchten per dag vanaf Makassar en dan nog 4 uur in een taxi naar Ampana. Of 5 uur met de bus.
Super fijne blog! Oktober gaan we naar Sulawesi en we hebben 8 dagen gepland voor de eilanden, heerlijk vooruitzicht. Ben benieuwd hoe jullie zo’n goedkoop ticket voor boot hebben geregeld!
Hi Merel,
leuk om te horen!
Wij hebben ons ticket ter plekke gekocht, maar ik durf niet te zeggen of die prijs nog klopt 🙂
Happy travels,
Ties
Hoe heet de accomodatie waar jullie op Bolilinga island zaten???
Hoi Esther,
Zoals in de tekst staat vermeld is Bolilanga Island Resort de enige plek om hier te overnachten.
Happy travels,
Ties
Hoi,
De Togian islands zijn geweldig! Heerlijk ongerept en back to the basics inderdaad.
Wat me opvalt is dat hier niet wordt gesproken over het duiken rond Una Una, terwijl Una Una misschien wel het mooiste koraal heeft aangezien hier niet met dynamiet wordt gevist (of is gevist). Er zijn twee dive resorts (tip: Pristine Paradise).
Overigens kun je ook met een nachtferry Tuna Tomini van Gorontalo (direct naar toe te vliegen vanuit meerdere plekken in Indonesie) naar Wakai. De bedden in de business class zijn heel prima voor nog geen € 7,- pp.
Groeten,
Erik
Hoi Erik,
wij zijn zelf niet in Una Una geweest, maar het is zeker een goede tip! We nemen het gelijk mee op deze pagina. Het is mooi als medereizigers hun eigen tips aanleveren, dus mocht je nog meer tips hebben voor Indonesië horen we dat graag 😉
Groeten,
Ties
Hoi,
Ik zag dat Wings Air een directe vlucht heeft vanuit Palù (50 min). Vanuit Makassar zijn er alleen vluchten met twee tussenstops, waarvan de laatste in Palù, vandaar dat ik even vluchten heb gecheckt vanuit daar. Misschien handig om te weten? Voor mei volgend jaar (ver weg, I know) kost een enkeltje 39 euro. Groetjes, Eva
Hoi Eva,
bedankt voor de tip. We hebben het gelijk toegevoegd op de pagina! Helaas zijn vluchten nog niet elke dag zie ik, maar je kunt ook met de minivan van Palu naar Ampana. Het is sowieso een flinke reis, maar zeker de moeite waard! 🙂
Groeten,
Ties
We gaan eind juli 2018 naar Indonesie, deels ook om onze backpackende dochter te ontmoeten en een tijdje samen op te trekken. Zij komt vanuit Australië naar ons toe. Vroeger hebben we ook door Indonesië gereisd en waren toen 2 maanden op Sumatra, Java en Bali. Bali is vast en zeker super toeristisch . Wilden we overslaan en meteen doorreizen naar Lombok en Flores. Maar door alles wat we lezen twijfelen we. Starten op Flores , daar onze dochter oppikken en dan naar ( zuid) Sulawesi? Is dat mogelijk, haalbaar ( kan je vanaf Flores daarheen vliegen bv. ) of is het gewoon teveel. We willen niet uitgeput weer naar Nederland terug. We hebben ongeveer 4 weken. wat zou je aanraden?
Hoi Ingrid,
leuk dat jullie naar Indonesië gaan!
Wat jullie willen is goed mogelijk. Als je begint in Flores kun je vanaf hier naar Sulawesi vliegen (Makassar). Er zijn geen rechtstreekse vluchten, je vliegt via Bali. Je kunt zelfs vrij makkelijk van Flores naar Lombok met de boot of vliegtuig (ook via Bali). Dit is prima te doen. Vluchten zijn vaak maar 3 uur (incl. tussenstop). Je bent daarom hooguit een halve dag kwijt aan reizen.
Ik zou aanraden om ongeveer 1,5 week op Flores te blijven en 2,5 week op Sulawesi. Een ander eiland erbij bezoeken zou ook kunnen, maar dit wordt redelijk krap in 4 weken. Dan zou ik aanraden om 1 week Flores, 1 week Lombok en 2 weken Sulawesi te doen. Mijn ervaring is echter dat 1 week voor een eiland net te weinig is.
Alvast een fijne reis!
Groeten,
Ties
Over een maandje willen wij graag richting sulawesi. zo te lezen een super keuze want wordt steeds enthousiaster na het lezen van jullie verhalen!
Nu vraag ik mij af of jullie weten wat de route is om vanaf togian richting manado te gaan en hoeveel tijd dit kost? vliegen vanaf ampana krijg ik alleen maar 3 overstappen en 26uur.
bedankt alvast!
groetjes Sanne